ايشان طي اين ديدار با اشاره به آيه شريفه: «وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَّهُ مَخْرَجًا؛(1) هرکس از خدا پروا کند خدا راه نجاتي پيش پايش مي نهد»، فرمودند: خداي متعال در اين آيه شريفه از تقوا سخن رانده است. تقوا يعني انسان از خدا پروا کند واو را در همه حال ناظر تمام اعمال واقوال کوچک وبزرگ خود بداند. فرد باتقوايي که در همه حال خدا وخشنودي خدا را در نظر دارد، خداي متعال نيز در گرفتاري ها او را تنها نمي گذارد وراه نجاتي پيش پاي او مي نهد.

ايشان افزودند: البته نجات دادن او بدين معنا نيست که انسان باتقوا هيچ مشکلي نخواهد داشت. اين جهان دارِ بلا، واز انواع مشکلات وگرفتاري ها آکنده است. تنها بهشت خداست که هيچ مشکل واندوهي در آن راه ندارد. همه مردم دنيا از دارا وتهي دست وپير وجوان هرکدام با مشکلاتي مواجه اند، نکته اين جاست که خداي متعال براي انسان باتقوا در گرفتاري ها راه نجاتي قرار مي دهد وبه نوعي او را از آن مشکل خارج مي سازد.

ايشان در ادامه حکايت زير را به عنوان يکي از شواهد فراوان آيه يادشده ذکر کردند:

فرماندار منصور دوانيقي در مدينه شخصي به نام خالد قِسري بود که غلامي به نام «رزام» داشت. اين غلام روزي براي کاري نزد منصور رفت وهنگام بازگشت، منصور از او خواست نامه اي را که دستور داده بود درون لباسش بدوزند، در مدينه باز کند وبه مضمون آن عمل نمايد. هنگامي که به نزديکي هاي مدينه رسيد کارواني به تازگي از شهر خارج مي شد. در اين هنگام مردي خود را کنار وي رساند وبه او گفت: اي رزام، از خدا بترس ودر خون آل محمد شرکت مکن. رزام از گفته او شگفت زده شد ولي آن مرد که امام صادق عليه السلام بود افزود: او تو را نيمه شب فرا خواند ودستور داد در گوشه قبايت نامه اي دوختند واز تو خواست در مدينه آن را بگشايي وبه مفاد آن عمل کني. رزام که بسيار شگفت زده شده بود خود را به دست وپاي امام افکند ومريد ايشان شد. وي پرسيد: با نامه ودستور منصور چه کنم؟ حضرت فرمودند: [بدون هيچ واهمه اي] نزد او برو. او مردي فراموشکار است وماجراي اين نامه را فراموش کرده است. رزام چنين کرد وديد منصور کمترين سخني از آن نامه به ميان نياورد.(2)

مرجع عالي قدر در ادامه افزودند: همين رزام بعدها به دلايلي در مدينه زنداني بود. زندانبان وي او را به سقف آويزان مي کرد ودرِ زندان را مي بست وبه خانه مي رفت. اما در آن مکان اشخاص ديگري نيز بودند که وقتي زندانبان مي رفت رزام را مي گشودند واو را پايين مي آوردند وکمي قبل از آن که زندانبان بيايد او را به حالت اول باز مي گرداندند. رزام مي گويد يک روز که در همان حال بودم از پنجره نامه اي به درون اتاق پرت شد. در آن نامه که به خط امام صادق عليه السلام بود خواندن دعايي توصيه مي شد. دعا را خواندم وآن گرفتاري به برکت دعاي امام صادق عليه السلام به سرعت از من مرتفع شد.(3)

ايشان در پايان تأکيد کردند: اين ماجرا يکي از شواهد تقواست. هرکدام از ما در چارچوب زندگي وفعاليت هايمان بايد خدا را شاهد تمام کارها وحتي نيّات خود بدانيم. اگر تقوا پيشه کنيم ـ صرفنظر از سعادت اخروي ـ در گرفتاري هاي دنيا نيز خداي متعال راه نجاتي در برابرمان خواهد نهاد.

در ادامه اين ديدار حجت الاسلام والمسلمين سيد جعفر شيرازي به سخنراني پرداخت وبه نکات زير اشاره کرد:

1. قرآن کريم واعلام تأکيد بسياري بردانش ودانش اندوزي دارند. در نخستين آياتي که بر رسول خدا صلي الله عليه وآله نازل شد از خواندن ونوشتن سخن رفته است. در قرآن سوره اي به نام قلم وجود دارد که خداي متعال به قلم وآنچه با آن نگاشته مي شود سوگند خورده است. نام کتاب آسماني ما «قرآن» به معناي «شيء خواندني» از «قرائت» مشتق شده، واين نشان دهنده اهتمام فراوان اسلام وقرآن به دانش است. در قرآن ده ها آيه وجود دارد که به دانش اندوزي واهميت وسايل دانش اندوزي اشاره شده است؛ چراکه همه پيشرفت ها وهر سعادتي ـ چه در دنيا وچه در آخرت ـ بستگي به دانش دارد.

2. يکي از وسايل دانش اندوزي «کتاب» است. متأسفانه کتاب جزء ضروريات زندگي ما نشده است. بايد بکوشيم عادت به کتابخواني در ما ايجاد شود؛ زيرا ويژگي «عادت پذيري» در انسان موجب مي شود تا مطالعه کتاب به فعاليتي لذت بخش براي انسان تبديل شود. بايد از کودکي در فرزندانمان عادت به کتابخواني را ايجاد کنيم وبه آنها آموزش دهيم که بخشي از پولشان را صرف خريد کتاب کنند. کساني که به کتابخواني عادت دارند اگر حتي يک روز مطالعه نکنند، احساس خوبي ندارند . ايجاد اين عادت در انسان موجب افزايش فهم وآگاهي ورشد عقل مي شود.

3. چون کتاب يکي از وسايل افزايش آگاهي است بسياري از حکمرانان مستبد با آن از درِ مخالفت درآمده اند. نمونه آن صلاح الدين ايوبي است که يک ميليون کتاب را در قاهره ـ مرکز حکومت فاطمي ها ـ از بين برد. در زمان حکومت صدام چه بسا به خاطر وجود برخي کتاب ها او را در خانه اش اعدام مي کردند.

4. «ندانستن» در بسياري از اوقات عذر مناسب وپذيرفته اي نيست. در روز قيامت به بسياري از افراد که مي گويند نمي دانستم گفته مي شود: چرا نرفتيد بياموزيد؟ يکي از راه هاي پيشگيري از اين امر مطالعه کتاب وافزايش دانش است.

5. يکي از اسباب پيشرفت برخي از کشورهاي صنعتي ميزان بالاي «کتابخواني» درميان مردم آن کشورهاست. براي نمونه ژاپن منابع طبيعي وزيرزميني چنداني ندارد، در منطقه راهبردي خاصي هم واقع نشده ومردم آن کشور هم از هوش خاصي برخوردار نيستند؛ ولي آنها عادت به کتابخواني دارند وحتي در «مترو» نيز شهرونداني که سر در کتاب يا روزنامه اي فرو برده اند بسيار مشاهده مي شوند.

در پايان حجت الاسلام والمسلمين سيد جعفر شيرازي به برخي از پرسش هاي حاضران پاسخ گفتند.

1. طلاق(65)، آيه2.

2. دلائل الامامه، ص129 (ذکر معجزاته...).

3. بحارالانوار، ج92، ص224 (باب 107ـ الادعيه والأحراز لدفع کيد الأعداد...، حديث23).